'Ene scheidsrechter maakt zijn eigen regeltjes, de ander heeft nog melktandjes'
Na de afgelopen speelronde in de Eredivisie was de arbitrage niet voor het eerst dit seizoen weer onderwerp van gesprek. Mario van der Einde benadrukt tegenover VoetbalNieuws dat de kwaliteit van de scheidsrechters omhoog moet. De oud-arbiter pleit voor een betere opleiding en beter omgaan met de VAR.
Bij NEC Nijmegen-PSV, AZ Alkmaar-sc Heerenveen, Go Ahead Eagles-Ajax, Sparta Rotterdam-Feyenoord én bij FC Utrecht-FC Volendam zag Van der Ende de arbitrage de mist in gaan. Het is volgens de oud-scheidsrechter hoog tijd voor verbeteringen in de scheidsrechterswereld. "Allereerst begint dat met de opleiding", begint Van der Ende. "Dat hoeft niet eens bij de KNVB te zijn. Denk aan een beroepsopleiding waar spelregelkennis, kennis van het spel, maar ook kennis van de professionele wereld voorop staan.”
'Alice in Wonderland'
"Er lopen er nu nog te veel bij als Alice in Wonderland", vervolgt Van der Ende. "Ze snappen de profwereld niet en worden te jong voor de leeuwen gegooid. Dat heeft ook te maken met de terugloop van het aantal scheidsrechters de afgelopen jaren. De vijver waar je uit kunt vissen is veel minder groot."
Mario van der Ende in zijn tijd als scheidsrechter
Volgens Van der Ende moeten arbiters bekend raken met de profwereld. "Stagelopen bij BVO’s moet een verplichting worden, waar ze leren wat er gebeurt als er verloren wordt. Hoe is de stemming? Hoe is de situatie?", aldus de oud-scheidsrechter. "Die jongens van nu gaan op jonge leeftijd uit het amateurvoetbal richting het betaald voetbal. Dat zijn twee totaal verschillende werelden. Daar moet veel meer aandacht aan besteed worden."
Niet alleen moeten de arbiters bekend raken met de profwereld, de eisen moeten ook omhoog. "Het is nog steeds zo dat je voor een spelregeltoets een zeven moet halen en mag er weer een jaar gefloten worden. Zet dat maar eens op tien uit tien. Je moet er wel vanuit kunnen gaan dat de scheidsrechter van alle spelregels op de hoogte is", aldus Van der Ende, die benadrukt dat het tevens gaat om het uniform toepassen van de spelregelkennis. "Er lopen scheidsrechters bij die hun eigen regeltjes maken. Dat kan natuurlijk ook niet."
Danny Makkelie, door velen gezien als de beste scheidsrechter van Nederland
'Zijn er een paar die nog melktandjes hebben'
Één 'eis' moet volgens Van der Ende echter verlicht worden. Het is tegenwoordig namelijk zo dat er enkel jonge scheidsrechters toegelaten worden. "Als je nu 27, 28, 29 bent, dan ben je al te oud om het betaald voetbal te halen. Er gaan daardoor een aantal goede scheidsrechters verloren. Dan praat je over senioriteit, volwassenheid. Ik heb het idee dat er nu een paar zijn die nog melktandjes hebben. Ook geeft het toelaten van mensen van die leeftijd meer aantrekkingskracht. Er zal dan sneller worden begonnen aan zo’n opleiding tot scheidsrechter betaald voetbal."
VAR moet op de schop
Naast de scheidsrechters moeten volgens Van der Ende de procedures rondom de VAR op de schop. "De VAR moet je eindverantwoordelijke maken. Zij hebben de meeste informatie", begint de oud-arbiter. "Daarnaast moet er sprake zijn van een onafhankelijke VAR, die geen persoonlijke binding heeft met de scheidsrechters." In een eerder interview met VoetbalNieuws plaatste Van der Ende zijn vraagtekens bij Rob Dieperink als VAR bij Danny Makkelie, omdat laatstgenoemde in het scheidsrechtersbestaan de coach van Dieperink is.
Van der Ende pleit voor het afschaffen van de dubbelfunctie van VAR of scheidsrechter. Er moet wat hem betreft een hoogwaardige, specifieke VAR-opleiding voor een kleine groep experts met uitmundende spelregel- en spelkennis komen. "Dat vergroot de kans op uniformiteit en verkleint de kans op willekeur. Er moet afgestapt worden van de werkwijze dat de VAR's actieve scheidsrechters moeten zijn."
Rob Dieperink
Ook qua materiaal heeft Van der Ende een aantal aanbevelingen. "Er moet een gelijk aantal camera's in de stadions komen. Op dezelfde posities, zeker op doellijnen, zijlijnen en lijnen van strafschopgebied. Een snellere uitvoering en geen marges van bijvoorbeeld 10 cm zoals die nu bij buitenspelvaststelling worden gebruikt." Met die camera’s kunnen vervolgens beelden worden gemaakt die aan het stadion getoond kunnen worden, met de uitleg van de scheidsrechters erbij. "Ploegen moeten dan één of twee momenten aan kunnen vragen, net zoals bij hockey of tennis. En als we dan toch bezig zijn: het wordt hoog tijd dat de FIFA zuivere speeltijd invoert."
Het niveau van de scheidsrechters en de VAR in Nederland moet dus omhoog. Dit moet worden aangepakt bij de opleiding, de manier van opleiding en de toelatingseisen. Aanleiding voor het interview met Van der Ende was de veelbesproken 27e speelronde in de Eredivisie. In dit stuk vertelde de oud-scheidsrechter wat daar allemaal mis ging.