Weg naar het Schreuder-ontslag: van sterke start naar witte zakdoekjes in oktober

zo kwam het ontslag van alfred schreuder bij Ajax tot stand
27 januari 2023 om 12:00
Laatste update: 27 januari 2023 om 12:26
  • Tom Dieleman

Alfred Schreuder werd op donderdagavond laat aan de kant geschoven als trainer van Ajax. Aan het begin van het seizoen leek de Barnevelder moeiteloos voort te borduren op het werk van voorganger Erik ten Hag, maar naarmate de jaargang vorderde verslechterden de resultaten. Het 1-1 gelijkspel tegen FC Volendam bleek de druppel die de emmer deed overlopen.

Op 12 mei 2022 brachten de Amsterdammers naar buiten dat Schreuder met ingang van het seizoen 2022/23 de nieuwe trainer van Ajax werd. Hij moest zich zien te ontfermen over de indrukwekkende erfenis die voorganger Ten Hag achterliet. Met Club Brugge wist Schreuder zich in het seizoen 2021/22 te kronen tot kampioen van België. Hij zette zijn krabbel onder een contract voor twee jaar met een optie voor een extra seizoen.

"We hebben er veel vertrouwen in dat hij de weg die wij met Ajax enkele jaren geleden zijn ingeslagen een goed vervolg kan gaan geven", zei Edwin van der Sar destijds bij de presentatie van de oefenmeester. "Zowel in de Eredivisie als in de UEFA Champions League." De eerste officiële wedstrijd onder leiding van Schreuder was de strijd om de Johan Cruijff Schaal tegen PSV. In die wedstrijd maakte onder meer Calvin Bassey zijn debuut en werd hij als invaller met direct rood van het veld gestuurd. De Eindhovenaren gingen met de winst aan de haal: 3-5.

Dramatische start, maar sterk herstel

Ondanks het fikse aantal treffers - doelman Jay Gorter ging een aantal keer in de fout - was er optimisme over het spel van Ajax. Met dominant aanvallen onder leiding van Steven Bergwijn wisten de hoofdstedelingen de rivaal uit PSV in de eerste helft te overlopen. Het verval in het tweede bedrijf was groot. De competitie werd begonnen met een moeizame zege op bezoek bij Fortuna Sittard (2-3), waarna vervolgens de aanvalsmachine onder Schreuder langzaam maar zeker begon te draaien.

Achtereenvolgens FC Groningen (6-1), Sparta (0-1), FC Utrecht (0-2), SC Cambuur (4-0), Rangers FC (4-0) en sc Heerenveen (5-0) werden aan de zegekar gespannen. De defensieve wanprestatie tegen PSV leek een incident. Liverpool-uit betekende vervolgens het kantelpunt: er kwam zand in de Amsterdamse motor. Op Anfield waren de gastheren heer en meester en werd pas in de ultieme slotfase het veldoverwicht in de score uitgedrukt: 2-1.

Schreuder loopt helemaal leeg

Nadat het daaropvolgende competitieduel bij AZ verloren (2-1) ging, begon het gemor onder de supporters toe te nemen, zeker nadat de ploeg twee weken later niet voorbij Go Ahead Eagles (1-1) kwam. Toen SSC Napoli vervolgens huishield in de Johan Cruijff Arena en Ajax op de grootste Europese nederlaag ooit trakteerde (1-6), waren de rapen gaar. Tegen de Serie A-ploeg waren er voor het eerst witte zakdoekjes te bespeuren op de tribunes.

In de oktobermaand bleef Ajax vervolgens wisselvallig, won het gemakkelijk van de 'kleintjes' uit de Eredivisie, maar ging het vervolgens weer twee keer kansloos onderuit in de Champions League. Na de 7-1 overwinning tegen Excelsior liep Schreuder helemaal leeg op de persconferentie. "Ik ben er klaar mee, ik houd mijn mond niet meer."

Situatie Blind

Tegen RKC (1-4) was er in de rust bij een 1-1 tussenstand discussie in de kleedkamer. Schreuder vroeg zijn aanvallers wat een goed tactisch plan zou zijn, waarna Daley Blind opstond. "We speelden niet goed", zei de international tegen het Algemeen Dagblad. "Schreuder begon in de rust over dat ons druk zetten niet goed ging. Dat moest anders. What do you think?, vroeg hij aan een paar aanvallers. What do you prefer?, want Engels is de voertaal. Ik ben toen opgestaan en heb in die kleedkamer hardop gezegd: trainer, wees duidelijk en bepaal jij nou zélf hoe we het gaan uitvoeren! Er was emotie en zijn reactie was al even fel: You shut up! Shut your mouth and sit down!"

De wedstrijd daarna had ook het Napoli in topvorm geen kind aan Ajax: in Italië was het genadig door met 'slechts' 4-2 te winnen, waar vervolgens Liverpool in de Arena de thuisploeg opnieuw naar de slachtbank leidde: 0-3. Daardoor was al eind oktober duidelijk dat de regerend landskampioen van Nederland na de winterstop niet meer in het miljardenbal actief zou zijn.

Dramatisch einde voor WK

Op de achtergrond speelde de situatie rond Blind. Schreuder kon niet door één deur met het clubicoon, communiceerde gebrekkig en verwees de linkspoot naar de bank. Tegen het zeer matige Rangers FC werd nog wel gewonnen, waarna de Eredivisie voor de WK-break werd besloten met twee schamele puntjes uit drie wedstrijden in een week tijd.

Schreuder Alfred

PSV was met 1-2 te sterk in de Arena, waarna Ajax - ondanks een gigantisch veldoverwicht -tegen Vitesse (2-2) wéér punten liet liggen. Op bezoek bij laagvlieger FC Emmen werd vervolgens met 3-3 gelijkgespeeld, waardoor Ajax met een achterstand van drie punten de winterstop inging achter koploper Feyenoord en de crisis compleet leek. Een intern overleg vond plaats, waaruit bleek dat Schreuder voorlopig nog het vertrouwen zou genieten in Amsterdam. Daarin werd het vertrouwen uitgesproken door Van der Sar en Leen Meijaard, de voorzitter van de raad van commissarissen.

Slechtste reeks sinds jaren '60

Maar ook na het WK bleef Ajax punten morsen. NEC (1-1), FC Twente (0-0), Feyenoord (1-1) en FC Volendam (1-1) werden allen niet verslagen, waardoor Ajax aan de slechtste reeks sinds de jaren '60 bezig is: de laatste zeven wedstrijden werden allen niet gewonnen. Het gelijkspel tegen de degradatiekandidaat kostte Schreuder uiteindelijk de kop.

Van der Sar bezigde na afloop van het duel voor de camera van ESPN klare taal. "Het is een pijnlijke beslissing, maar ook een noodzakelijke. Het puntenverlies van de afgelopen weken en het spel toont niet aan dat er een ommekeer is ingezet. Het is duidelijk dat er geen verbetering in zit."

Schreuder Alfred